این مستند با حضور کامبیز مهدی‌زاده، مدیر طرح توسعه نوآوری‌ها و فناوری‌های حوزه زمین‌شناسی، معدن و صنایع معدنی معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، محمدرضا صبوری مدیرکل معاونت دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه، علیرضا شیروی مدیرکل رسانه‌های خارجی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مهرداد همایان تهیه‌کننده مستند، رونمایی شد و برای متخصصان، کارشناسان و پژوهشگران فناوری‌های زمین‌شناسی و معدن و اصحاب رسانه به نمایش درآمد.

مدیر طرح توسعه نوآوری‌ها و فناوری‌های معدن معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری‌ با تاکید بر اهمیت زمین‌گردشگری و میراث زمین‌شناختی کشورمان در خلق ارزش افزوده و اشتغال در این حوزه عنوان کرد: شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق می‌توانند شکوفاگر ظرفیت‌های ارزنده و نهفته کشورمان در حوزه زمین‌شناسی و معدن باشند. بخش قابل‌توجهی از ظرفیت‌های بالقوه کشور در این حوزه مغفول مانده است و تا رسیدن به جایگاه مطلوب در بهره‌گیری نوآورانه و فناورانه از آنها فاصله داریم. اما شناساندن و آگاهی‌بخشی این ظرفیت‌ها، حرکت شتابان فعالان فناور و هموار کردن این راه، شاهد شکوفایی این حوزه باشیم.

حمایت از نوآوری‌های حوزه معدن

مهدی‌زاده‌ با اشاره به حرکت طرح توسعه نوآوری‌ها و فناوری‌های حوزه معدن و صنایع معدنی معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری برای رونق بخشیدن به حوزه فناوری‌های معدن گفت: در سال جاری، حدود ۵۰ طرح و ایده تازه از سراسر کشور دریافت کردیم که ۲۰ مورد آن در راستای حمایت از دانش‌بنیان‌ها انتخاب شد؛ ۲ مرکز فناوری و نوآوری «ایمینو» و «مرکز نوآوری سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی» افتتاح شد؛ افتتاح مرکز نوآوری پارک فناوری سمنان نیز از دیگر اقدامات در این راستا بود و تهیه مستندهایی از هرمز و باداب سورت برای شناخت پدیده‌های زمین‌شناسی، معدنی و معرفی ژئوتوریسم ایران از دیگر اقدامات بوده است.

وی با بیان اینکه سلسله مستندهای رخساره زمین با هدف معرفی ظرفیت‌های زمین‌گردشگری کشور و نقش‌آفرینی سرمایه‌گذاران و فعالان دانش‌بنیان و خلاق برای توسعه این ظرفیت‌ها ساخته شده است، ادامه داد: این مستندها، با حضور متخصصان دانشگاهی و فناور حوزه فناوری‌های زمین‌شناسی و معدن، با نگاهی علمی و آکادمیک، به محورها و موضوعات زمین‌شناختی می‌پردازد تا با ترویج و معرفی این ظرفیت‌ها، به جایگاه و اثربخشی واقعی خود در توسعه اقتصاد دانش‌بنیان برسد.

شکوفایی ظرفیت‌های نهفته زمین‌گردشگری

مشاور معاون علمی و فناوری رییس‌جمهوری، چشمه باداب سورت‌ را پدیده‌ای منحصر به فرد و کم‌نظیر در دنیا دانست و گفت: چشمه‌های پلکانی تراورتن‌ساز باداب سورت استان مازندران در روستای ارست، بخش چهاردانگه و ۹۵ کیلومتری جنوب شهر ساری واقع شده است. این پدیده پس از کوه دماوند دومین اثر ملی به ثبت رسیده در کشور است. این پدیده تنها یک اثر مشابه دارد که در پاموک کاله کشور ترکیه واقع شده است.

در سا‌ل‌های گذشته، نسبت به این اثر ملی، کم‌توجهی شده بود اما به‌تازگی با واگذاری به بخش خصوصی اقدامات خوبی برای حفظ و نگهداری آن واقع شده است، اما کافی نیست. وی از گام‌های معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری برای اهمیت‌بخشی به پدیده‌های خارق‌العاده زمین‌گردشگری و هدایت آنها در مسیر ارزش‌آفرینی با تسهیل فرآیندها برای بخش خصوصی گفت و ادامه داد: با رویکرد تازه کشور به اقتصاد نوآور و دانش‌بنیان، زمان آن فرارسیده است تا ضمن توجهی دوباره به گنجینه‌های ارزشمند این‌چنینی در کشورمان، با راهکارهای نوآورانه ضمن حفظ و صیانت از آنها، صنعت فناور و خلاق زمین‌گردشگری کشورمان را توسعه دهیم.

فرهنگ‌سازی و بهره‌گیری از ظرفیت‌ها

مهدی‌زاده ادامه داد: در یک اقتصاد نفتی نمی‌توانیم انتظار پیشرفت داشته باشیم. فناوری‌های زمین و معدن، فرصتی تازه فراروی‌مان قرار داده است تا با گذار از اقتصاد نفتی و خام‌فروشی، سهم دانش‌بنیان‌ها را از توسعه و پیشرفت کشور گسترش دهیم. وی با اشاره به توانمندی حوزه زمین و معدن در خلق ارزش افزوده و جلوگیری از خام‌فروشی گفت: کشور در سال ۹۴ افزون‌بر ۸۰۰ میلیون دلار برای ترمیم چاه‌ها و خطوط نفتی هزینه کرد؛ اگر این هزینه وارد حوزه زمین‌گردشگری می‌شد می‌توانست اشتغال قابل توجه و ارزش افزوده‌ای بسیار بالاتر را نسبت به فروش نفت خام به ارمغان بیاورد.

توسعه فناوری‌های زمین‌گردشگری

وی از ضرورت توسعه فناوری‌های زمین‌گردشگری برای ایجاد اشتغال و ارزش افزوده گفت و ادامه داد: براساس آمار جهانی سال ۲۰۱۸ شورای جهانی سفر و گردشگری (WTTC) ، ۱۰.۴ درصد از تولید ناخالص داخلی (GDP) کشورهای جهان مربوط به بخش سفر و گردشگری بوده است. این صنعت بیش از ۳۱۹ میلیون شغل جدید ایجاد کرده که ۱۰ درصد از کل افزایش اشتغال جهان را شامل می‌شود. میزان رشد ۳.۹ درصدی بخش گردشگری برای هشتمین سال پیاپی از رشد تولید ناخالص داخلی یعنی ۳.۲ درصد در جهان پیشی گرفته است.

مهدی‌زاده با اشاره به لزوم توجه به فرصت‌های سرمایه‌گذاری در دنیا گفت: در قرن گذشته جمعیت آفریقا به یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون نفر رسیده و سال ۲۰۵۰ به ۲ میلیارد نفر خواهد رسید. اگر به فکر چند سال بعد باشیم، می‌توانیم در کشورهای دیگر که پتانسیل رشد در حوزه معدن دارند از جمله آفریقا بازارهایی را ترسیم کنیم.

سخن پایانی

اکونومیست براساس آمار سال ۲۰۱۳ مشخص کرد که چین ۱۴ درصد بیشتر از آمریکا صادرات و ۳۱ درصد کمتر از این کشور واردات داشته است که نشان می‌دهد چین به سمت فناوری و نوآوری حرکت و از استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های دانش بنیان حمایت کرده است. آمار و ارقام جهانی نشان داد دنیا به سمت نوآوری و فناوری رفته حرکت می‌کند و باید فرصتی ایجاد کنیم تا افراد متخصص به این حوزه وارد شوند و نوآوری را رونق دهند